Zoals gezegd onder het concept van een vrije markt dat uiteindelijk zou zorgen voor een prijs waarbij de aangeboden hoeveelheid goederen precies kon worden afgezet, een mechanisme dat door de beroemde onzichtbare hand zou worden gereguleerd lagen een aantal vooronderstellingen. En laten we vooral niet vergeten de analyse had in de eerste plaats betrekking op een markt waarop maar één product werd aangeboden. Wat nu als aan de voorwaarden niet werd voldaan of als meer producten op de markt verschenen?
Wel de economisten waren niet geheel blind voor de werkelijkheid. Er zijn dan ook sedert Adam Smith boeken vol geschreven over de prijstheorie waarbij de problemen van een 'imperfecte markt' werden onderzocht. Daarbij kwamen twee kanten van de markt aan de orde: het gedrag van de aanbieders - de ondernemers en het gedrag van de vragers op de markt. Om de problemen te analyseren en aan te kunnen pakken volgde men veelal de weg van de afnemende abstractie (men liet stap voor stap één van de vooronderstellingen van het model vallen). En daardoor ontstonden beschrijvingen van het ondernemersgedrag in situaties van oligopolie (waarbij er maar enkele aanbieders op de markt kwamen) en van monopolie, (situaties waarin er maar één aanbieder was).
Van de ondernemer werd verondersteld dat hij zou streven naar maximale winst. Zo'n situatie was te analyseren: men kon laten zien hoe groot de productie van de ondernemer moest zijn onder die omstandigheden.
Om het gedrag van de ondernemer te kunnen beschrijven moest de consument ook aan enkele voorwaarden voldoen: de afzonderlijke consument kon geen invloed uitoefenen op de aangeboden hoeveelheid en op de prijs. De consument was rationeel, d.w.z. de consument kon zijn behoeften netjes op een rijtje zetten in volgorde van belangrijkheid en de consument had volledige informatie over wat op de markt werd aangeboden.
Toen de economen ongeveer zover waren had de bedrijfseconomie zich al geruime tijd afgesplitst van de algemene economie. De bedrijfseconomie was iets pragmatischer en constateerde o.a. dat het gedrag van kosten en opbrengsten bij verschillende hoeveelheden product niet of nauwelijks was vast te stellen. En dat het gedrag van de ondernemer dus niet kon worden begrepen door het streven naar maximale winst.
Hoe was het ondertussen met de consument?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten